سوله یکی از مهم‌ترین سازه‌های صنعتی و کارگاهی است که وزن زیادی دارد و به همین دلیل، باید مقاومت بالایی داشته باشد. این سازه معمولا ارتفاع زیادی دارد و سقف آن به صورت شیب‌دار، ساخته می‌شود. هر چقدر ارتفاع سقف افزایش پیدا کند، نیاز به نصب تعداد ستون‌های بیشتری است تا ستون‌ها بتوانند وزن سقف را تحمل کنند.
با افزایش تعداد ستون‌ها، فضای رفت و آمد در سوله کاهش پیدا می‌کند. برای حل این مشکل، از قطعات دیگری به نام پرلین یا لاپه، استفاده می‌شود. این قطعات، جایگزین ستون‌ها شده و می‌توانند بار وارده به ستون را به حداقل رسانده و وزن سقف را تحمل کنند. ظاهر پرلین‌ها مشابه با تیر بوده و به دلیل جنس فولادی و ساختار مهندسی شده، نقش بسیار مهمی در سوله‌های صنعتی دارند. در ادامه به بررسی بیشتر این قطعه و کاربردهای آن می‌پردازیم.
پرلین چیست
پرلین (Purlin) یا لاپه، قطعه‌ای در سوله‌های صنعتی است که ظاهری شبیه به تیر دارد و از آن به عنوان یک عضو نگهدارنده در سقف‌های سوله استفاده می‌شود. این قطعات برای حمایت بیشتر ستون‌ها و توزیع بار به صورت یکنواخت، کاربرد دارند. پروفیل‌های پرلین با پشتیبانی از تیرهای بزرگ و فولادی و دیوارهای ساختمان، می‌توانند بارهای وارده از سقف و سوله را تحمل کنند. اصول چیدمان و اجرای این قطعات، در کارایی آنها در پروژه‌های مختلف، بسیار موثر است. بنابراین توصیه می‌شود که حتما برای اجرای پرلین در سوله، از مهندسان طراح و محاسب کمک بگیرید.
کاربردهای لاپه در سوله
پرلین یک قطعه کاربردی در سقف سوله‌ها است که نقش مهمی در تحمل بخشی از وزن سقف دارد. کاربرد اصلی لاپه در سوله، کاهش تعداد ستون‌ها و ایجاد فضای مفید بیشتر برای رفت و آمد و قرار دادن تجهیزات است. کاربردهای اصلی پرلین در سوله‌های صنعتی عبارتند از:
- محافظت از سقف: پرلین به دلیل ساختار منسجم خود، می‌تواند از سقف سوله محافظت کند.
- اتصال تیرها: پرلین‌ها وظیفه اتصال تیرها به یکدیگر را بر عهده دارند و باعث افزایش استحکام و پایداری اسکلت ساختمان‌ها می‌شوند.
- افزایش مقاومت سازه: پرلین یا لاپه، می‌تواند مقاومت سازه‌های صنعتی و سوله‌ها را در برابر فشارهای جانبی مانند برف، باران و باد، افزایش دهد.
- حمایت از ستون‌ها و تیرها: پرلین‌ها در سوله، برای حمایت بیشتر از ستون‌ها و تیرها استفاده می‌شوند. این قطعات، احتمال خرابی ستون‌ها را به حداقل رسانده و استحکام کلی سازه را نیز افزایش می‌دهد.
فاصله پرلین در سوله
فاصله پرلین در سوله‌های صنعتی، به وزن سقف سوله و ضخامت پوشش آن، بستگی دارد و معمولا 0.6 تا 2 متر است. در صورتی که بار وارده به سوله زیاد باشد، باید فاصله پرلین‌ها در سوله، کمتر شود و هر چقدر بار وارده به سوله کمتر باشد، باید فاصله پرلین‌ها در سوله بیشتر شود تا هزینه اجرایی به حداقل برسد. عوامل موثر بر فاصله پرلین‌ها در سوله‌های صنعتی، عبارتند از:
- نوع پوشش سقف: پوشش سقف از جمله سفال، ساندویچ پنل یا گالوانیزه، بر فاصله پرلین‌ها در سوله تاثیر می‌گذارد.
- ضخامت پوشش سقف: هر چقدر ضخامت ورق‌های پوشش سقف بیشتر باشد، پرلین‌ها باید با فاصله کمتری از هم، نصب شوند.
- بارهای وارده: بارهای وارده به سقف نیز عامل مهمی در محاسبه فاصله پرلین‌ها از یکدیگر هستند. بارهای وارده به سقف، شامل بار مرده خود سقف و بار زنده مانند برف، باران و تجهیزاتی همچون جرثقیل است. هرچه بار وارده به سقف بیشتر باشد، باید فاصله پرلین‌ها کمتر شود.
- نوع پروفیل‌های نصب شده: نوع پروفیل از جمله پروفیل‌های Z و C نیز می‌توانند بر انتخاب فاصله پرلین‌ها در سوله موثر باشند. پروفیل‌های Z همپوشانی بالاتری دارند و برای دهانه‌های بزرگ‌تر، مناسب هستند.
- شیب سقف: شیب سقف نیز عاملی مهم و تاثیرگذار بر فاصله پرلین‌ها در سوله است. سقف‌هایی که شیب زیادی دارند، فشار وارده به ستون‌ها را کم می‌کنند و در نتیجه این امر، باید فاصله پرلین‌ها نیز افزایش پیدا کند.
فاصله تقریبی لاپه‌ها در سوله چند سانتی متر است
فاصله قرارگیری پرلین‌ها از یکدیگر، نقشی حیاتی در افزایش استحکام سوله دارد. بنابراین لازم است که این فاصله، با دقت بالایی محاسبه شود. فاصله تقریبی لاپه‌ها در سوله، با توجه به جنس پوشش سقف، متفاوت است. در ادامه به بررسی این فاصله در سقف‌های با پوشش مختلف می‌پردازیم:
- پوشش سقف گالوانیزه: پوشش سقف گالوانیزه، وزن نسبتا بالایی دارد. بنابراین بهتر است که فاصله پرلین‌ها از یکدیگر، حداقل 1 تا 1.4 متر در نظر گرفته شود تا استحکام مورد نیاز، تامین شود.
- پوشش سقف سفالی: سقف سفالی نیز معمولا وزن بالایی دارد. در صورت استفاده از این نوع پوشش، توصیه می‌شود که فاصله لاپه‌ها از یکدیگر حدود 0.6 تا 1 متر در نظر گرفته شود تا از ستون‌های سوله، حمایت بیشتری شود.
- پوشش سقف ساندویچ پنل: در صورت استفاده از پوشش سقف ساندویچ پنل، لازم است که فاصله پرلین‌ها از یکدیگر، بیشتر شود. زیرا این سقف‌ها وزن کمتری نسبت به دو سقف دیگر دارند. معمولا فاصله تقریبی لاپه‌ها در سقف ساندویچ پانل، بین 1.5 تا 2 متر، در نظر گرفته می‌شود.
در نهایت، پرلین‌ها قطعاتی فولادی هستند که در سقف سوله و با فاصله مشخص از یکدیگر نصب می‌شوند و نقش بسیار مهمی در کاهش بار وارده به ستون‌های سوله، ایفا می‌کنند. طراحی دقیق لاپه‌ها و در نظر گرفتن فاصله مناسب این قطعات، باعث کارایی بیشتر آنها می‌شود. شما عزیزان می‌توانید برای طراحی و اجرای انواع سازه‌های فلزی مانند سوله‌ها، با کارشناسان مجموعه پایا فولاد پردیس، تماس بگیرید.
